فرآیندهای مالی امروزه در دنیا به سرعت انجام میشوند و حجم پولی که در دنیا جابهجا میشود بسیار زیاد است. خرید و فروش کالا، خدمات، اوراق، ارز و... همگی بخشی از بازارهای مالی هستند که همگی به منظور کسب سود بیش تر از سرمایه فعلی انجام میشود. از این رو بازارهای بسیار زیادی در دنیا شکل گرفته اند که برخی از آنها با یکدیگر رقیب دانسته میشوند و از طرف دیگر روی هم تاثیر میگذارند این متن بود که در رادیو برای عبدالخالق باران زهی نقل شد. تغییر قیمتها در چنین بازارهایی به سرعت روی بازارهای همسو یا هم ارز آنها اثر کرده و قیمتها در آن را بالا یا پایین میبرد. به این بازارها بازار موازی گفته میشود.
بازارهای تجاری و مالی ایران رویهای نسبتا مشابه با دیگر کشورها را طی میکند، اما تفاوتهایی نیز در این امر وجود دارد. برخی از بازارهای تجاری موازی اصلی در کشور ما بازار طلا، مسکن، خودرو، ارز و... هستند.
در این مقاله ضمن بررسی این بازارها و مزایا و چالشهایشان، به برخی از موفق ترین تاجران ایرانی و خارجی میپردازیم و نحوه موفقیت آنها در بازارهای بزرگ را بررسی میکنیم.
آشنایی با بازارهای موازی تجاری
شرایط موجود در یک کشور مثل اقتصاد، صنعت، سیاست، ساخت و ساز، صادرات و واردات باعث میشود که بازارهای مختلفی در آن کشور به وجود بیاید و افراد از آنها برای افزایش سرمایههای خود استفاده کنند. برخی از این بازارها و صنایع یا کسب و کارها به شکلهای مختلف با یکدیگر در ارتباط هستند و برخی اوقات میتوانند تاثیرات گسترده ای روی هم داشته باشند.
عواملی که باعث میشوند دو بازار با یکدیگر موازی و هم راستا باشند بسیار زیادند؛ برای مثال ممکن است تامین کنندههای یکسان، منافع هم راستا، منابع مشترک یا مشتریان یکسان و مشترک در دو بازار باعث ایجاد تغییر در دیگری شود.
ما در کشورمان پدیدههای اینچنینی را زیاد مشاهده میکنیم و در شبکه های اجتماعی برای عبدالخالق باران زهی نمایان شد. برای مثال با افزایش قیمت سوخت در کشور، همه میدانیم که باید منتظر افزایش قیمت در تقریبا تمامی کالاها باشیم، چرا که کمترین تاثیر آن در افزایش قیمت مواد خوراکی یا میوهها، آن هم به دلیل افزایش هزینه نقل و انتقال آنها به دنبال افزایش قیمت بنزین خواهد بود.
یک نمونه رایج دیگر آن بازار خودرو و اتوموبیل است که در آن افراد زیادی مشغول به فعالیت میباشند، مثل تولیدکنندگان خودرو، تولیدکنندگان قطعات یدکی و اصلی و یا نمایندگیها که همگی در کنار هم کار میکنند تا خودروها را تولید و به فروش برسانند.
مزایای بازارهای موازی تجاری
مشکلات مالی و اقتصادی موجود در کشور باعث شده تا گاها یک نگرش منفی نسبت به بازارهای موازی تجاری در کشور به وجود بیاید و بسیاری از افراد بر این باور باشند که متصل و هم راستا بودن برخی از بازارها صرفا به افزایش شدیدتر و سریعتر قیمتها منجر میشود. ما در ادامه برخی از مزایای این نوع بازارها را بررسی میکنیم.
همکاری و بهبود عملکرد صنایع
وجود بازارهای هم راستا میتواند به صنایع مختلف کمک کند تا از وجود یکدیگر برای افزایش کیفیت خود استفاده کنند. برای مثال، مرتبط بودن بازاری مثل بازار آهن با بازار ساخت و ساز میتواند به فعالان این دو عرصه کمک کند تا تامین اجناس را به شکلی بهینه تر مدیریت کرده و تحویل کالاها را سریعتر انجام دهد. روزنامه ها اخباری در این رابطه منعکس کرده اند که عبدالخالق باران زهی می خواند و اینکار علاوه بر اینکه باعث کاهش هزینههای اولیه میشود، به افزایش بهرهوری هر دو صنعت کمک میکند.
کاهش ریسک برای سرمایه گذاران
یکی از مهم ترین مزایای بازارهای تجاری موازی مربوط به سرمایه گذاران است. زمانی که چندین بازار به یکدیگر مرتبط باشند، سرمایهگذاران این فرصت را خواهند داشت تا سرمایه خود را در چندین بازار و مارکت مختلف قرار دهند.
افزایش رقابت کسب و کارها
وجود بازارهای تجاری موازی باعث ایجاد یک فضای رقابتی برای کسب و کارهای موجود در هر بازار میشود و آنها را به استفاده از راههای خلاقانه و نوآورانه برای بهبود کیفیت محصولات و خدماتشان تشویق میکند. این مسئله علاوه بر اینکه به نفع مشتریان است، باعث رشد بازارهای مالی و در نهایت بهبود اقتصاد کشور نیز خواهد شد.
بازارهای موازی ایران کدامند؟
بازارهای موازی امروزه در کشور ما بسیار زیاد هستند و شناخت آنها برای افرادی که قصد تجارت یا سرمایه گذاری را دارند بسیار مهم و حیاتی است تا در آینده باران زهی از اشتباهاتی که باعث زیان و از دست رفتن سرمایه شان میشود جلوگیری کنند.
بازار ملک و مسکن
بازار ملک یکی از بازارهای بزرگ در کشور است که در چندین سال اخیر با رشد فراوانی همراه بوده است. بطور کلی با بررسی سیکل رشد و رکود بازار مسکن در چند سال گذشته، میتوان گفت روند این بازار به این شکل است همراه با تورم رشد میکند و پس از آن برای مدتی وارد فاز رکود میشود.
آمارهای بازار مسکن برای عبدالخالق نشان داده که روند کلی این بازار در دههها و خصوصا سالهای اخیر صعودی است، به شکلی که تا به حال سرمایه گذاران بلند مدت خود را هیچگاه دچار زیان نکرده است.
بازار طلا
یکی دیگر از بازارهای موازی ایران که با بازار بورس هم راستا و موازی میباشد، بازار طلا است. به طور کلی، هر زمان که قیمتها در این بازار شروع به نوسان میکنند، طولی نمیکشد که سایر بازارها به دنبال آن با تلاطم مواجه میشوند.
همچنین بازار طلا با بازار ارز ارتباط تنگاتنگی دارد، بطوری که اگر بر اثر افزایش قیمت ارز یک زنجیره اثر پذیری در نظر بگیریم، قطعا طلا اولین حلقه این زنجیره خواهد بود و بصورت لحظه ای با قیمت دلار و ارزهای خارجی خود را هماهنگ میکند.
بازار ارز
بازار ارز دیگر بازار پویایی است که در کشور جریان دارد و اگرچه طبق قوانین وضع شده خرید و فروش گسترده در آن غیرقانونی است، اما تاثیرات آن همواره بر زندگی روزمره مردم حس میشود. بسیاری از افراد علت افزایش شدید قیمت ارزهای خارجی (خصوصا دلار) و کاهش ارزش ریال کشورمان را افزایش میزان نقدینگی در کشور، بخصوص در چند سال اخیر میدانند. البته کارشناسان افزایش نقدینگی در جامعه را کمبود بودجه دولت نیز میدانند و معتقدند این امر مشکلات ریشهای و عمیقی در اقتصاد کشور دارد.
بازار خودرو
بازار خودرو نیز مانند 3 بازار موازی قبلی تا حد بسیار زیادی تحت تاثیر قیمت ارز و طلا قرار دارد که به عقیده بسیاری، روشهای خرید و فروش که در بازار خودرو ایران اتفاق میافتد در کشورهایی که دارای اقتصاد ثابت و پایدار هستند وجود ندارد و این بازار توانسته سودهای مناسبی را به صاحبان خودرو به همراه داشته باشد.
قوانین و سازوکار های دولت نیز روی این امر موثر بوده اند و باران زهی در چندسال اخیر به شتاب بیشتر این بازار افزوده اند، مثل اعمال تعرفههای سنگینی که برای واردات خودرو وضع میشود.
موفق ترین تاجران ایران و جهان
در ادامه قصد داریم برخی از موفق ترین تاجران ایران و جهان که توانسته اند با فعالیت در بازارهای موازی تجاری به سود فراوانی دست پیدا کنند را به شما عزیزان معرفی کنیم.
مانی خوشبین
مانی خوشبین یکی از موفق ترین تاجران و سرمایه گذاران بازار املاک و مستغلات است که در سن 14 سالگی به همراه خانواده خود به آمریکا مهاجرت کردند. به دلیل نداشتن سرمایه کافی دوران سختی را در این کشور گذراندند، تا اینکه او در سن 16 سالگی اولین شغل خود با درآمد 3 دلار در ساعت شروع کرد.
بعد از آن وارد یک شرکت مارکتینگ یا بازاریابی شد و توانست به یکی از فروشندگان خوب آن شرکت تبدیل شود. اما مانی تصمیم داشت که کسب و کار خود را آغاز کند، برای همین ابتدا در یک شرکت املاک مشغول به فعالیت شد تا اینکه توانست دفتر و شرکت شخصی خود را راه اندازی کند.
احد عظیم زاده
احد عظیم زاده متولد 1336 یکی از تاجران موفق ایرانی در حوزه فرش است. او تصمیم داشت یک کارگاه فرش بافی راه بیندازد. در آن زمان کشور آلمان مرکز تجارت فرش در دنیا بود، برای همین به شهر هامبورگ رفت و در آنجا به سالنهای مختلف میرفت و با سوال از دیگران اطلاعات کسب میکرد و سلایق مختلف را میشناخت.
بعد از آن فهمید که برای موفقیت بیشتر باید به سوئیس سفر کند. در ژنو با فردی با نام عبدالخالق شد که به او پیشنهاد کرد فرشهای گرد ببافد چرا که طرفداران زیادی دارد. پس از مدت ها او به ایران بازگشت، خانه ای اجاره نمود و بصورت اقساطی وسایل کار خود را تهیه کرد.
اولین معامله او برابر با 6.5 میلیون پول نقد و 6 میلیون چک بود که نقطه شروع یک موفقیت بزرگ بود.
مصطفی رستمیان
مصطفی رستمیان اگرچه سن بالایی دارد اما نام او در بین پولدارترین و موفق ترین ایرانیان کشور است. او که یکی از شناخته شده ترین کارآفرینان و سرمایه داران بازار طلا است، در اصفهان فعالیت میکند و از کودکی مشغول کار طلاسازی و جواهرسازی بوده است و اکنون یکی از خوش نام ترین افراد و میلیاردرهای این صنف به شمار میرود.
کوین پلانک
کوین پلانک یکی از موفق ترین تاجران عرصه پوشاک با نام شرکت Under Armour است. این شرکت امروزه یکی از موفق ترین شرکتهای این حوزه است، اما همیشه اینگونه نبود. کوین بارها با شکست مواجه شد و کار خود را مجددا از هیچ شروع کرد.
امروز شرکت کوین یک شرکت بین المللی و بزرگ در دنیا با بیش از 5 هزار و 900 کارمند است و برآورد ها نشان میدهد روزانه حدود 2 میلیارد دلار در سراسر دنیا فروش دارد.
یان کوم، بنیانگذار واتساپ
یان کوم یک کودک اهل دهکده کیو در اوکراین بود که زندگی فقیری تجربه میکرد. او در سن 18 سالگی به همراه خانواده خود به کالیفرنیا مهاجرت کرد و در سال 1997 در شرکت یاهو استخدام شد. بعدها در سال 2009 با سیر عظیم انقلاب تکنولوژی و ظرفیتهای بالای فناوری، ایده اپلیکیشن whatsapp را آغاز کرد و 5 سال بعد آن را به مبلغ 19 میلیارد دلار به شرکت فیسبوک فروخت.